mozaik sanatıyla ilgili herşey
Mimari dekorasyon bağlamında mozaik ilk defa Sümerler
tarafından M.Ö. 3.binden itibaren uygulanmıştır. Bugünkü Irak
sınırları içersinde yer alan antik Uruk kentinin bina duvarlarında
külah şeklinde kurutulmuş çamurların duvarlara gömülmesiyle
oluşmuştur. Diğer antik mozaik örnekleri ise Mısır'dadır.
Tapınakların ve mezarların farklı renklerde taş tabletlerle kaplandığı görülmektedir.
M.Ö. 4. yüzyıldan itibaren mozaik doğal çakıl taşına olan bağımlılığından kurtulmuş kesme ve kırma tekniklerinin gelişmesi ile mozaik renk, desen ve malzeme açısından çeşitlenmiştir.
Bu dönemde mozaiğin yuvarlak ve derin kaplar üzerinde de uygulanması mümkün olmuştur.
Kesik taşlarla yapılan önemli mozaik örnekleri Asos ve Olimpia'dadır.
İkinci yüzyıldan itibaren mozaik, İtalya'da bir moda şeklinde karşımıza çıkıyor. Popüler desen; yunus, denizde yaşam ve su ile ilgili mitolojik öyküler ve bunların yanı sıra spor, avcılık gibi konularda evleri, hamamları, dükkanları süslüyor. Bu dönemde yer mozaiği adeta halı, kilim gibi kullanılıyor. Siyah-beyaz renkler, kırık çakıl taşları ile elde ediliyor. Dekorasyonda mozaik kullanımı Roma İmparatorluğu ile tümAkdeniz'e, Kuzey Afrika'ya ve Avrupa'ya yayılmıştır. Roma İmparatorluğu'nun en usta
mozaikçileri geleneksel Roma stilini yerel renk ve desenlerle birleştirmeyi başarmış sembol ve
desenler çok zenginleşmiştir. Çok tanrılı dönemden Hıristiyanlığa geçişle birlikte antik döneme
ait pek çok desen ve sembol yeni anlamlar yüklenerek kiliselerde kullanılmaya başlanmıştır.
Mozaik bu dönemde de yerini ve vazgeçilmezliğini korumuş, yer mozaikleri duvar mozaiklerine
dönüşmeye başlamıştır.Bizans İmparatorluğu mozaiğe çok büyük önem vermiştir, en zengin ve gösterişli mozaikler Bizans dönemine aittir Duvar mozaiğinin yaygın kullanımı, renkli camın, altının, gümüşün mozaik içerisinde yer alması
bu dönemin tipik özellikleridir.Doğu Bizans İmparatorluğuna Başkent olan İstanbul da mozaik okulları açılmış, mozaikçiler vergiden muaf tutulmuştur.
Ayasofya bu dönemin en önemli mozaiklerini içersinde bulunduran tarihi bir anıttır.
Batı Bizans'ın son dönemlerinde başkent olan İtalya'daki Ravenna kenti, eşsiz mozaik eserleri ile
ünlü çok özel bir kenttir. Mozaik antik yöntemlerle ve Venedik'te üretilen özel camlarla hala
eskiye sadık kalınarak uygulanmaktadır.20. yüzyılda mozaik modern sanatlarda mimari ile birlikte yeniden
gündeme gelmiştir. Uzun bir süre ikincil bir sanat dalı olarak görülen
mozaik,artık hakettiği yeri almaya başlamıştır.
İspanyol sanatçısı ve mimar Antonio Gaudi tarafından Barselona'da,
Diego Rivera tarafından Meksika'da yorumlanmıştır.
Ülkemizde de Bedri Rahmi Eyüboğlu, Jale Yılmabaşar bu alanda çeşitli
ürünler vererek, sonraki kuşaklara örnek olmuşlardır.
